TWO BOARDS WITH THE 21 DEMANDS ISSUED BY THE INTER-COMPANY STRIKE COMMITTEE
AUGUST 1980, GDANSK, POLAND
plywood, paint,tracer’s pencils, 240 x 122 cm
The boards with 21 demands of the striking committee were created late afternoon on 18th of August 1980, during the strike at the Lenin Shipyard in Gdansk, by two members of the opposition Young Poland Movement – Aram Rybicki and Maciej Grzywaczewski. The materials and tools used to complete the work – two plywood boards, paints, brushes and special tracer’s pencils were provided by the shipyard workers.
The boards were supposed to be a message for the inhabitants of the city and the outer world in general – a specific form of media contact as other means of communication were strictly controlled by the communist authorities. In the evening, they were taken to the shipyard gate and hung on the wall of the guardhouse. The boards became one of very important elements leading to the Gdansk Agreement and creation of Solidarity.
When the strike ended on August 31, the boards were taken to the meeting room of the National Committee of the Solidarity Trade Union. In 1981, they were loaned to the Maritime Museum in Gdańsk for conservation and for a special exhibition on the occasion of the 1st anniversary of the strike. The museum employees made copies of the boards that were used for exhibition. During first days of the martial law introduced in Poland on December 13 1981 they hide the originals inside a wall of the private apartment of one of them, where they stayed hidden until 1993. The secret police destroyed the exhibited copies, thinking they were originals.
According to the decision of the UNESCO Secretary General of October 16, 2003, the boards were included in the UNESCO World Cultural Heritage List, recognized by the “Memory of the World” Program as one of the most important documents of the XX century, a testimony to the events that had a breakthrough impact on the political, constitutional and economic changes of the socialist bloc countries, the cradle of which was Gdansk Shipyard. It was the third Polish document in this list, following the works of Copernicus and Chopin’s manuscripts.
Currently the original boards are exhibited at the European Solidarity Center in Gdansk as a deposit of their authors and owners.
A copy of the boards is displayed at the headquarters of the International Confederation of Free Trade Unions in Brussels.
The boards were the first published declaration of the striking workers’ demands unifying the strikers in whole Poland and creating the basis for negotiations with the communist government and consequently establishing the Solidarity trade union.
https://en.wikipedia.org/wiki/21_demands_of_MKS
https://pl.wikipedia.org/wiki/21_postulat%C3%B3w_MKS
THE ORIGINAL POLISH TEXT of the boards:
Gdańsk, dnia 16 VIII 1980 r.
Międzyzakładowy Komitet Strajkowy
Międzyzakładowy Komitet Strajkowy reprezentuje również załogi zakładów pracy i instytucji, których funkcjonowanie jest niezbędne społecznie. Komitet ów ma na celu doprowadzić do rozmów, które spełnią oczekiwania strajkujących załóg. Jednym z pierwszych warunków rozpoczęcia rozmów jest odblokowanie wszystkich telefonów.
Żądania strajkujących załóg reprezentowanych przez Międzyzakładowy Komitet Strajkowy są następujące:
1. Akceptacja niezależnych od partii i pracodawców wolnych związków zawodowych, wynikająca z ratyfikowanej przez PRL Konwencji nr 87 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącej wolności związkowych.
2. Zagwarantowanie prawa do strajku oraz bezpieczeństwa strajkującym i osobom wspomagającym.
3. Przestrzegać zagwarantowaną w Konstytucji PRL wolność słowa, druku, publikacji, a tym samym nie represjonować niezależnych wydawnictw oraz udostępnić środki masowego przekazu dla przedstawicieli wszystkich wyznań.
4. a) przywrócić do poprzednich praw: – ludzi zwolnionych z pracy po strajkach w 1970 i 1976 r., – studentów wydalonych z uczelni za przekonania, b) zwolnić wszystkich więźniów politycznych (w tym Edmunda Zadrożyńskiego, Jana Kozłowskiego, Marka Kozłowskiego), c) znieść represje za przekonania.
5. Podać w środkach masowego przekazu informację o utworzeniu Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego oraz publikować jego żądania.
6. Podjąć realne działania mające na celu wyprowadzenie kraju z sytuacji kryzysowej poprzez:
a) podawanie do publicznej wiadomości pełnej informacji o sytuacji społeczno-gospodarczej,
b) umożliwienie wszystkim środowiskom i warstwom społecznym uczestniczenie w dyskusji nad programem reform.
7. Wypłacić wszystkim pracownikom biorącym udział w strajku wynagrodzenie za okres strajku jak za urlop wypoczynkowy z funduszu CRZZ.
8. Podnieść wynagrodzenie zasadnicze każdego pracownika o 2000 zł na miesiąc jako rekompensatę dotychczasowego wzrostu cen.
9. Zagwarantować automatyczny wzrost płac równolegle do wzrostu cen i spadku wartości pieniądza.
10. Realizować pełne zaopatrzenie rynku wewnętrznego w artykuły żywnościowe, a eksportować tylko i wyłącznie nadwyżki.
11. Wprowadzić na mięso i przetwory kartki – bony żywnościowe (do czasu opanowania sytuacji na rynku).
12. Znieść ceny komercyjne i sprzedaż za dewizy w tzw. eksporcie wewnętrznym.
13. Wprowadzić zasady doboru kadry kierowniczej na zasadach kwalifikacji, a nie przynależności partyjnej oraz znieść przywileje MO, SB i aparatu partyjnego poprzez: zrównanie zasiłków rodzinnych, zlikwidowanie specjalnej sprzedaży itp.
14. Obniżyć wiek emerytalny dla kobiet do 50 lat, a dla mężczyzn do lat 55 lub [zaliczyć] przepracowanie w PRL 30 lat dla kobiet i 35 lat dla mężczyzn bez względu na wiek.
15. Zrównać renty i emerytury starego portfela do poziomu aktualnie wypłacanych.
16. Poprawić warunki pracy służby zdrowia, co zapewni pełną opiekę medyczną osobom pracującym.
17. Zapewnić odpowiednią ilość miejsc w żłobkach i przedszkolach dla dzieci kobiet pracujących.
18. Wprowadzić urlop macierzyński płatny przez okres trzech lat na wychowanie dziecka.
19. Skrócić czas oczekiwania na mieszkanie.
20. Podnieść diety z 40 zł do 100 zł i dodatek za rozłąkę.
21. Wprowadzić wszystkie soboty wolne od pracy. Pracownikom w ruchu ciągłym i systemie 4-brygadowym – brak wolnych sobót zrekompensować zwiększonym wymiarem urlopu wypoczynkowego lub innymi płatnymi dniami wolnymi od pracy.